De open universele objecten bibliotheek (UOB) met 3D-producten voor BIM-modellen werd in juni gelanceerd, met 360 van de meest voorkomende productklassen en een basis-plugin die in het CAD-programma is te integreren. Modelleurs kunnen dus aan de slag. Toch is er nog genoeg werk aan de winkel, want de nieuwe bibliotheek is lang niet volledig gevuld en vooralsnog alleen geschikt voor gebruikers van Revit. Hoe kwam de UOB tot stand en wat moet er gebeuren om de UOB tot een succes te maken?
Initiatiefnemers van de UOB zijn onder meer brancheorganisatie Techniek Nederland en 2BA, de beheerder van een databestand van bijna vier miljoen producten in de installatiesector. Toen een jaar of tien geleden het idee voor een universele BIM-bieb voor het eerst werd gelanceerd, was al snel duidelijk dat de ETIM-standaard van 2BA hier heel geschikt voor zou kunnen zijn.
Bij 2BA leveren fabrikanten de specificaties van hun product aan volgens deze ETIM standaard. Het gaat dan om productinformatie (zoals: mijn product is gemaakt van Sendzimir verzinkt staal) en om handelsinformatie (zoals: ik verkoop mijn producten per zes stuks in een doos). Het idee is: als elke fabrikant het op dezelfde manier doet, dan gaat het goed.
Geometrische kenmerken
En het werkt naar volle tevredenheid, zegt Martin Kreijenbroek, directeur van 2BA. “Ruim 2200 installatiebedrijven zijn bij ons aangesloten, 200 groothandels en 400 fabrikanten.” Voor de UOB moesten aan een lijst met technische kenmerken ook geometrische kenmerken worden toegevoegd – zoals lengtes, hoeken, diameters. De standaard die aldus geboren was, heet nu ETIM MC (Modelling Class).
“Die eerste UOB is faliekant mislukt”
UOB 1.0 sneuvelt
In 2016 werd, tijdens de VSK-beurs, de eerste versie van ETIM-MC feestelijk gelanceerd en de start van de bouw van UOB aangekondigd. Zelfs astronaut André Kuipers werd erbij gehaald om het hele gebeuren extra allure te geven. En dat mocht ook wel, want Techniek Nederland had tot dan toe meer dan een miljoen euro aan mensuren in de ontwikkeling gestoken.
Maar helaas, versie 1 van de UOB was een kort leven beschoren. Wat ging er fout? Het geniale idee van de ontwikkelende partijen was, zegt Kreijenbroek, dat je vanuit de ETIM MC-data met een druk op de knop CAD-onafhankelijk 3D-objecten (zoals Revit en IFC) kon maken. IFC is een internationale erkende open standaard voor BIM-modellen. Die objecten konden dan in ieder willekeurig CAD-programma worden geopend en gebruikt. Dat klonk natuurlijk aantrekkelijk, maar het bleek niet te kunnen. “Die eerste UOB is faliekant mislukt”, erkent Kreijenbroek. Dus: wonden likken en doorgaan.
Revit-UOB
Nu voor versie 2. Dat moest beter, maar hoe? Duidelijk was dat de meest simpele methode – modellen direct genereren uit de ETIM MC-data – niet werkte. Er moest een tussenstap worden ingebouwd. Die tussenstap werd gevonden in 360 zogeheten ‘template-objecten’. Dat zijn ruwe software specifieke objecten, één voor elke MC-klasse. Fabrikanten leveren hun productdata conform ETIM en ETIM-MC aan bij de UOB, maar nu worden die producten gekoppeld aan één van die 360 template-objecten.
Probleem is alleen: de bouw en integratie van al deze objecten is een arbeidsintensief proces. Wie zou dit willen en kunnen doen en voor welk CAD-platform? Omwille van de kosten is gekozen om de eerste versie alleen voor Revit te ontwikkelen, maar wel op basis van een open architectuur die aansluiting van andere CAD-systemen eenvoudig maakt. De reden? Dit was nodig om de UOB een kickstart te geven.
“Iedereen weet: het grootste deel van de sector werkt met Revit. Dus om de boel te laten stromen, was het nodig om eerst voor Revit te gaan”, zegt Kreijenbroek. “Dit schuurt natuurlijk met het ‘open’ van Open Uniforme Objecten Bibliotheek, maar dit was het hoogst haalbare.” Voor de uitwerkingen tekenden de twee softwarehuizen, Cadac en Itannex. In 2018 kreeg hun samenwerkingsverband CIC (Cadac Itannex Corporation) van 2BA de klus toegewezen.
“De UOB is zo open als maar zijn kan”
Abonnement
Er is de betrokken partijen heel veel aan gelegen om van de UOB een succes te maken. Kijk alleen maar naar de bedragen die ze ervoor op tafel hebben gelegd. 2BA: 300.000 euro, Techniek Nederland: 200.000 euro, zestien betrokken installatiebedrijven: 25.000 euro elk, fabrikanten: 250.000 tezamen. Nu is het aan de verschillende softwarehuizen om gelikte plugins te maken, aan de fabrikanten om nog veel meer producten in ETIM MC aan te leveren en aan installatiebedrijven om van de UOB gebruik te maken. Of een abonnement duur is? “Twee keer het bedrag dat je nu kwijt bent aan een gewoon abonnement op de product- en handelsinformatie van 2BA”, zegt Kreijenbroek. “Dus, stel dat je als installatiebedrijf met 25 fte nu 215 euro per jaar voor 2BA betaalt, dan betaal je voor de UOB 430 euro.
En hoe moet het dan met de installatiebedrijven die gekozen hebben voor DDS-CAD van Nemetschek, of Adomi van Arkey? Kreijenbroek: “Laat het duidelijk zijn: de UOB is zo open als het maar zijn kan. Namelijk: in de data die de fabrikanten aanleveren, daar zit geen woord Revit bij. In de aanroeproutine, om vanuit je CAD-programma bij de UOB te komen, daar zit geen woord Revit bij.”
Op dit moment volgt 2BA twee sporen. Enerzijds door UOB voor fabrikanten en Revitgebruikers zo aantrekkelijk mogelijk maken, zodat er vaart in de produktdatastroom komt. Anderzijds door alles in het werk stellen om de UOB ook geschikt te maken voor gebruikers van andere CAD-software. Kreijenbroek: “Als over drie jaar zou blijken dat de UOB alleen een Revit-bibliotheek is gebleven, dan hebben we de plank misgeslagen.”
Meer bibliotheken
Platforms als DDC-CAD en Adomi vallen dus voorlopig buiten de boot bij de UOB. Erik de Gier, accountmanager bij Data Design System (DDS-CAD) van Nemetschek betwijfelt of huidige opzet van de UOB de juiste is. “Het is de vraag of ‘een product’ gegenereerd moet worden op het UOB of dat de UOB de primaire bron van data wordt, zodat producten aan de applicatie-zijde worden gegenereerd.”
De UOB is niet de enige BIM-bibliotheek in de wereld, ziet De Gier. “In Nederland zijn er meerdere oplossingen beschikbaar en in ontwikkeling en ook Europees zijn er veel platformen met BIM-objecten. Denk aan BimObject en Cadenas: onafhankelijk portals waar de verschillende gebruikers van CAD/BIM-programma’s hun content kunnen halen.”
Het ideaal blijft één centrale bieb, ook voor De Gier. “Onze voorkeur blijft dat de fabrikant één centraal punt heeft waar de data verzameld is, zodat de eindgebruiker er op kan vertrouwen de juiste informatie te krijgen en dat de verschillende BIM-oplossingen van verschillende softwareleveranciers – Nemetschek Group, Trimble en Autodesk – hun data putten vanuit deze universele bron.”
Dit is een ingekorte versie van een artikel in het vakblad Installatie. Hier kunt zich op Installatie abonneren. Vanwege de nieuwe opmaak van het vakblad, is nummer 5 éénmalig gratis digitaal te bekijken.
