Het was al heel lang duidelijk dat 1 april 2022 nagenoeg onmogelijk leek om al die duizenden installatiebedrijven gecertificeerd te krijgen voor de Gasketelwet. Spelbreker nu zijn vooral de certificatieschema’s. De stroperige totstandkoming van de kwaliteitsregeling doet het vertrouwen in de effectiviteit geen goed.
Met name kleine ondernemers die de afgelopen periode veel geld en energie hebben gestoken in Vakmanschap CO, nieuwe meetapparatuur en kennis rondom de bedrijfscertificering, moeten bijna een jaar wachten om hun investering in kwaliteit ten gelde te maken.
Vertrouwen en draagvlak Gasketelwet onder druk
Hard gelag
Al die monteurs die nu voor vijf jaar hun Vakmanschap CO op zak hebben: ze zijn een nuttige bijspijkercursus rijker, maar hebben er eigenlijk nog geen klap aan. Het handige neefje en beun de haas blijven nog op hetzelfde level actief: zij mogen lekker blijven aanrommelen met gasgestookte installaties die door iedereen op elke hoek van de straat te koop zijn. En dat is een hard gelag. Minister Ollongren zegt dat de consument niets merkt van het uitstel, waarmee ze makkelijk voorbij loopt aan de reden waarom dit hele circus is opgetuigd: particulieren veiligere installaties bieden. De Onderzoeksraad voor de Veiligheid zei het 6 jaar geleden snoeihard.
2,5 jaar vertraging
Natuurlijk: de branche heeft ook extra tijd gekregen, om het écht goed te regelen, maar dat is vooral een doekje voor het bloeden. Wie de trackrecord van de hele totstandkoming van de hele Gasketelwet vanaf 2015 analyseert, ziet dat de vertraging -nu al 2,5 jaar- vooral in de ambtelijke totstandkoming zit. Het pingpongen over details tussen de Raad voor Accreditatie en door een nieuw overheidsorgaan, de TLOKB (Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging Bouw), het gekibbel met gemeenten over handhaving. Er zullen veel ambtenaren en adviseurs hard werken aan werkbare oplossingen, maar de gemiddelde installateur zal hoofdschuddend in zijn bus zitten van al deze stroperigheid. Ondertussen moeten nog 10.000 monteurs hun papiertje halen, en een kleine 6000 bedrijven, waarvan meer dan een derde eenpitters, door de 4 certificerende instellingen worden getoetst.
Koploper gestraft
De koploper die wel vanaf dag 1 het initiatief omarmd heeft, is de dupe van de bureaucratie. De branche kreeg in 2015 een aardig pak op de broek van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid: de kwaliteitsystemen konden de veiligheid van ketelbezitters niet voldoende borgen. Het betere –of minder slechte- alternatief ligt nog altijd op de ontwerptafel. De Gasketelwet lijkt op een soap, dat op het bordje van Binnenlandse Zaken nimmer bovenop de stapel lijkt te zijn gekomen. Ten onrechte: want met 428.000 vervangingen per jaar, is de gasketel, hoe traditioneel dan ook, de ruggengraat van de verwarmingstechniek in Nederland en dus een belangrijke factor in veilig en energiezuinig wonen. Denk aan de stimulans die de hybride gaat krijgen. Het afstoffen en aanjagen van dit dossier heeft in de huidige uitdagingen in de politiek allesbehalve prioriteit: de installatiebranche zoekt het maar lekker uit.
Vertrouwen krijgt knauw
Het toch al broze vertrouwen van veel installatiebedrijven in de effectiviteit van deze hele exercitie heeft in ieder geval geen impuls gekregen. En dan hebben we het nog niet eens over draagvlak bij woningeigenaren. Die zien de branche al jaren aanmodderen met een dossier dat urgentie moet uitstralen, maar dit aan alle kanten mist. Een hoofdpijndossier: exact de klacht die koolmonoxidevergiftiging ook te weeg brengt.
Luister hier onder de Installatie Podcast van dit voorjaar over de Gasketelwet
Wat is jullie mening?
Laden ...
Het feit dat de wet reeds in werking is en dat de handhaving van de certificering is doorgeschoven doet niet af aan het feit dat diegene die hun zaakjes op orde hebben gewoon aan de slag kunnen om zich te houden aan de afspraken, regels die voortvloeien uit de gasketelwet.
Dit betekend dat als je ergens komt en het deugt niet handelt naar de letter van die wet.
Totaal onzinnige wet. Te duur en te omslachtig. Ik zou eerst maar eens stoppen met de verkoop van CV-ketels aan partikulieren. Een installateur weet echt wel hoe je een ketel deugdelijk aan moet sluiten
Ik denk dat je daar de spijker niet goed raakt. Het rapport waarop de regelgeving is gebaseerd laat zien dat het juist installaties door installateurs aangelegd waren die de problemen gaven.
Had die onbetrouwbare overheid van ons de vestigingswet maar niet moet afschaffen waardoor menig jojo cv toestellen ging installeren. Dat zijn geen installateurs.
Dat is wat ik al jaren vind. 2007 erkenning weg gehaald, en nu tien jaar later weer zeuren over een soort erkenning. De bedenker iemand van een groot servicebedrijf. De kleine zelfstandige wordt op deze manier uitgeschakeld.
Dergelijke wetjes en hobby instanties van de overheid worden vooral opgetuigd door ambtenaren die niet ‘in het veld’ zijn, en uiteindelijk worden de kosten doorberekend aan de clientèle. De particulieren kunnen prima zelf de keuze maken tussen installeren en laten doen. Er is een vaste 5% van de installateurs die het toch omwille van tijd en winst opknoeien en dat zal nooit veranderen. Daar helpt niets aan. Het schofferen van je potentiële particuliere clientèle is onnodig en niet zo netjes. Particuliere cliënten hebben en nemen de tijd voor hun eigen installatie omdat ze door ervaring geplaagd geen vertrouwen meer hebben in de ‘professionals’.
Ik als ZZp-er met die 30 a 40 ketel onderhoudjes per jaar doe, ga hier echt niet aan deelnemen. De certificering kost mij meer dan dat het opbrengt. En dan bijkomende dat iedere particulier zijn ketel nog steeds via Internet of Warmteservice en dergelijke kan kopen en aansluiten. Ik heb mijn certificaat en wil de ketel registreren voor een 5 euroos per ketel, maar verder bekijken ze het maar. Ga dan liever voltallig installatie werk doen.
De grote bedrijven kunnen het dan ook niet aan en dan krijgen particulieren helemaal geen onderhoud aan de ketel meer. Dan maar na de 3e rode kaart mijn duur verdiende Co certificaat in laten nemen.
Zie ook bovenste reactie
Uit welke certificatieregelingen voor de Gasketelwet kan de ZZP’ er kiezen?
De ZZP’er kan kiezen uit twee certificatieregelingen, de BRL 6000-25 en de KIWA BRL K25000. Beide certificatieregelingen voldoen aan de eisen die in de Gasketelwet staan.
Een BRL 6000-25 certificaat en de BRL K25000 certificaat hebben dezelfde waarde.
Met een van deze certificaten mag je werkzaamheden uitvoeren aan gasverbrandingstoestellen, zoals beschreven in de Gasketelwet.
De certificeringsregeling BRL K25000 is bij uitstek geschikt voor ZZP’ers. KIWA heeft deze regeling speciaal voor de ZZP’er en kleine installateur geschreven.
Als een niet beschikt over een BRL 6000 certificaat, dan is in alle gevallen de BRL K25000 de beste keus (zowel praktisch als economisch).
Beschik je over een BRL 6000 certificaat dan is een uitbreiding naar een BRL 6000-25 een beperkte hoeveelheid werk.
Wat zijn de jaarlijkse certificeringskosten voor de BRL K25000?
De certificeringsregeling die bij uitstek geschikt is voor ZZP’ers is de KIWA BRL K25000.
De kosten voor het certificeren door KIWA bedragen, voor een ZZP’er, maximaal Euro 1500 per jaar.
Het toepassingsgebied bepaald uiteindelijk of je zelfs voordeliger uit bent.
Dit bedrag is inclusief het gebruik van de af- en aanmeld app van KIWA.
ZZP’ers worden gelokt door coöperaties
Er zijn diverse partijen die ZZP’ers lokken om aan te sluiten bij een coöperatie die de implementatie van de Gasketelwet voor de ZZP’er gaat regelen.
Een mooi model dat voor- en nadelen heeft. Een voordeel is natuurlijk dat je als ZZP’er geen eigen kwaliteitssysteem hoeft in te richten.
Een nadeel is dat je moet aansluiten bij een BRL 6000-25 systeem, een systeem die zwaardere eisen stelt aan installatiebedrijven, dan de BRL K25000 certificering..
Bij een BRL6000-25 systeemaudit (beoordeling van een bedrijf of de coöperatie) worden door de certificerende instanties controles uitgevoerd op werklocaties bij monteurs.
Dat houdt in dat monteurs (lees hier ZZP’ers) worden bezocht en worden geïnterviewd. De ZZP’er zal ook inhoudelijke vragen over het kwaliteitssysteem van de coöperatie moeten kunnen beantwoorden.
Het is echt niet zo dat je, als deelnemer aan een coöperatie, uit de wind wordt gehouden tijdens externe audits. De deelnemers (lees ZZP’ers) zullen ondervraagd worden over hun technische kennis, maar ook over procedures die in het kwaliteitshandboek van de coöperatie staan.
Als je als ZZP’er niet zelf betrokken bent geweest bij het opstellen van het kwaliteitshandboek, weet je dan waar het over gaat? Ben je dan op de hoogte van alle procedures die van toepassing zijn.
Net als elk ander bedrijf, zal de coöperatie op kantoor haar zaakjes goed op orde moeten hebben, de registraties beschikbaar moeten hebben, kunnen aantonen dat de meetmiddelen gekalibreerd zijn en dat het personeel (lees ZZP’ers) op de hoogte is van alle relevante procedures, normen en voorschriften.
Bijvoorbeeld: wat doe je als je een gevaarlijke situatie tegen komt. Moet je als coöperatie-deelnemer bij de coöperatie melden dat je een toestel is afgekeurd en een nieuwe hebt verkocht en geïnstalleerd.
Wat zijn de kosten voor de deelname aan de coöperatie? Waarom regel je als ZZP’er niet zelf de certificatie, de kosten bedragen maximaal Euro 1500 per jaar.
Hoe verloopt een KIWA BRL K 25000 audit?
Nadat de opdracht is verstrekt door de ZZP’er (of installateur) wordt er een afspraak gemaakt voor een audit.
De auditor (de persoon die gaat kijken of je werkt volgens de K25000) bezoekt het bedrijf ter plekke.
Een audit begint meestal om 8:30 of 9:00 uur. Na het uitwisselen van ditjes en datjes en het drinken van een kop koffie, zal de auditor de spelregels van de audit gaan uitleggen.
Doelstelling van een auditor is: aantonen dat de ZZP’ er of installateur werkt volgens de bepalingen van de K25000.
Dus niet: zoeken naar fouten om aan te tonen dat de ZZP’er er niks van snapt.
Een audit bestaat grofweg uit drie delen:
Deel 1: dan wordt onderzocht of er een kwaliteitshandboek beschikbaar is en wordt gecontroleerd of het kwaliteitshandboek alle onderdelen bevat. Even een stukje reclame: het kwaliteitshandboek van CO-certificatie.nl voldoet aan deze eisen.
Deel 2: tijdens het tweede deel wordt onderzocht of de ZZP ‘er snapt/begrijpt wat er in het kwaliteitshandboek staat en of de praktijk overeen komt met datgeen wat beschreven is (bijv. zijn alle meetmiddelen gekalibreerd), tijdens een workshop van CO-certificatie.nl wordt hierover uitleg gegeven.
Deel 3: tijdens het afsluitend deel wordt gecontroleerd of de ZZP’er de werkzaamheden uitvoert zoals beschreven is in kwaliteitshandboek. Anders gezegd: je gaat het onderhoud of de inbedrijfstelling van een recente klus nogmaals uitvoeren. Je vult nogmaals een checklist in en je gaat laten zien dat de gemeten waarden overeenkomen met eerder gemeten waarden. Ook worden tijdens het interview vragen gesteld over het kwaliteitssysteem en de procedures. De auditor zal beoordelen
of je op de hoogte bent van relevante bedrijfsprocedures en processen.
Wat kan er mis gaan tijdens audits?
Bedrijven die niet voldoen aan de eisen uit de certificatieregelingen, ontvangen daarvoor afwijkingsrapporten. Een vergelijking met gele en rode kaarten is goed te maken.
Een zogeheten non conformiteit geeft aan dat er niet gewerkt wordt volgens de BRL of beschreven eigen procedures of dat er wordt afgeweken van vastgestelde afspraken. Afhankelijk van het type afwijking wordt de kleur van de kaart bepaald.
Een gele kaart wordt gegeven als een proces niet onder controle is, maar er geen levensbedreigende situaties voordoen. Bijvoorbeeld: het te laat kalibreren van een meetmiddel zal worden beloond met een gele kaart. Je zult dan moeten aangeven wat je er aan gaat doen en hoe je er voor gaat zorgen dat dit volgend jaar niet nog een keer voor komt. Zijn er meerdere apparaten te laat gekalibreerd, dan is er sprake van een onbeheerst proces. Een onbeheerst proces wordt gewaardeerd met een rode kaart.
Een rode kaart betekent dat je het certificaat niet krijgt. Heb je meerdere rode kaarten, dan wordt je van het speelveld verwijderd en kan het certificaat worden afgenomen.
Als een rookgasanalyse apparaat niet gekalibreerd is, dan zal dit beloond worden met een rode kaart. Waarom? Je bent aan het meten met een apparaat waar je de kwaliteit van de rookgassen mogelijk niet op de juiste waarde vaststelt. Een rode kaart wordt ook gegeven als je niet in staat bent om meetresultaten te interpreteren (lees: wat is goed en wat is fout). Als meerdere monteurs dit niet weten, dan is er sprake van een onbeheerst proces.
Andere afwijkingen die gewaardeerd worden met een rode kaart:
• Het niet uitvoeren van de CO meting bij aanvang van de werkzaamheden in een opstellingsruimte.
• De kaart wordt donkerrood als de ZZP’er niet kan vertellen waarom juist deze meting altijd moet worden uitgevoerd.
Een rode kaart is een belemmering in het certificeringsproces. Dat betekent dat de auditor een extra bezoek gaat plannen (ook extra kosten) om te checken of de betreffende ZZP’ er het nu wel snapt.
In het geval dat een bedrijf meerdere medewerkers heeft, zal de auditor tijdens de extra controle ook zeker een andere monteur gaan checken.
Een gele kaart zou kunnen worden getrokken als onderhoudsregistraties van de ZZP’ er zoek zijn. Als binnen een bedrijf met meerdere medewerkers er drie monteurs zijn met gebrekkige registraties, dan worden dat drie gele kaarten met dezelfde inhoud.
In dat geval worden van de drie gele kaarten één rode kaart gemaakt. Met als gevolg een extra controlebezoek.
Een rode kaart zou gegeven kunnen worden als de ZZP’ er niet kan vertellen welke procedure gevolgd moet in het geval een CO waarde van 30 ppm wordt gemeten.
Nog beroerder wordt het als een ZZP’ er een meetinstrument bezit dat gejusteerd is geweest en niet kan vertellen wat justeren betekent.
De tweede vraag die zal volgen: Wat te doen als een meetapparaat de waarde van 100 ppm aangeeft en de eigenlijke waarde 1000 ppm had moeten zijn.
In dit geval staat een ZZP’ er onder directe curatele bij KIWA. Dan zal echt binnen een kort tijdsbestek moeten worden aangetoond dat alle in bedrijf gestelde installaties veilig zijn.
Bij het onvoldoende of niet tijdig afhandelen van een rode kaart wordt het certificaat ingetrokken en mag de ZZP’ er geen werkzaamheden meer uitvoeren aan gasverbrandingstoestellen.
Coöperaties en rode kaarten
Als ZZP’ er moet je nadenken over hoe je de bedrijfscertificering gaat organiseren. Wil je afhankelijk worden van ZZP coöperatie collega’s die werkzaamheden niet goed uitvoeren of het niet zo nauw nemen met de voorschriften of de certificering niet zo nauw nemen.
Wil je jouw bedrijfsvoering laten afhangen van gele en rode kaarten die veroorzaakt worden door ZZP coöperatie collega’s. Als de coöperatie haar certificering verliest, verliezen alle aangesloten coöperatie ZZP’ers ook de certificering.
Je kunt prima met een aantal gelijkgestemde ZZP’ers een coöperatie vormen. Als je van elkaar weet dat veiligheid en vakmanschap voorop staan, samen dezelfde beleving hebben, dan neem je een weloverwogen beslissing.
Hoe groter het aantal deelnemers in de coöperatie, des te groter zullen de verschillen in beleving van de afzonderlijke ZZP’ers zijn.
Wat zegt je gevoel als je niet alle je ZZP coöperatie collega’s kent? Wil jij het bestaan van je eigen bedrijfsvoering in handen leggen van een externe partij?
Waarom ben je ZZP’ er geworden? Omdat je lid wilde worden van een coöperatie?