De boost voor hybride verwarmingssystemen gaat veel installateurs nog meer werk opleveren. Maar zet ook nog meer druk op het al chronische tekort aan goede monteurs met de juiste kennis van ketels en warmtepompen.
Een krachtige vruchtbare samenwerking tussen marktpartijen en de ministeries. Zo typeert Techniek Nederland-voorzitter Doekle Terpstra de toekenning van miljoenen voor het extra stimuleren van de hybride warmtepomp. Het beschikbaar hebben van voldoende mankracht om die toestellen te installeren, is wat hem betreft speerpunt van het nieuwe kabinet.
Dat er in de beleidsarme Miljoenennota met geen woord gesproken wordt over de allergrootste uitdaging in installatieland, begrijpt de ervaren Terpstra wel. Het kabinet is demissionair en past slechts op de winkel. Dat er concrete investeringen worden gedaan rond het klimaat zegt vooral wat over de urgentie die de overheid legt op het verduurzamen van de bebouwde omgeving. En uiteraard is er het Urgenda-vonnis. Maar het aanjagen van de arbeidsmarkt is het toch echt een zaak voor de volgende regering.
Instroom vakmensen
Het is aan het nieuwe kabinet om te zorgen voor meer instroom, meer zij-instroom, omscholingsmogelijkheden en opleidingsfaciliteiten voor technici. Ook zal bij komende CAO-onderhandelingen het chronisch tekort aan installatiemonteurs, werkvoorbereiders, tekenaars en engineers een rol gaan spelen. Tegelijkertijd verlaten ook veel oudere werknemers komende jaren het installatievak.
Tekorten lopen op
Techniek Nederland becijfert het huidige tekort op 20.000 mensen. “Dat tekort is zeker niet kleiner geworden”, zegt installateursvoorman Doekle Terpstra met gevoel voor understatement. Wanneer er niets gebeurt, spreek de branche al over een verdubbeling. Maar bij de pakken neerzitten is er niet bij. “De ongelofelijke boost die de verduurzaming van woningen in Nederland gaat krijgen, zal ook zijn weerslag moeten krijgen op de aantrekkingskracht van onze branche. Het tekort aan vakmensen is een grootste bottleneck in de energietransitie. Maar ik noem het liever een uitdaging.”
Verguld door lobbysucces
En dan Terpstra’s reactie op de Miljoenennota, waar bekend werd dat de regering alles op alles zet om de hybride warmtepomp te doen slagen. Naast de al bestaande ISDE-subsidie krijgt de techniek nog meer staatsteun. Terpstra roemt in dit besluit vooral de samenwerking binnen de coalitie HR Hybride, dat met een krachtige lobby al geruime tijd met ministeries in overleg is: de lobby bestookt de ambtenaren al jaren met argumenten om meer steun te geven aan de route naar stapsgewijze verduurzaming, náást de gasloze nieuwbouw en de ontwikkeling van warmtenetten. “Ik ben verguld dat we via de voordeur, en in constructief overleg met marktpartijen en de betrokken ministeries het optimale resultaat hebben weten te behalen voor de woningeigenaren, overheid én installatiebranche.”
Proefballonnen
Verschillende coalities van fabrikanten, milieu-organisaties en netbeheerders zijn al jaren aan het lobbyen: dat gebeurt door achter de schermen met elkaar te praten, en publiekelijk proefballonnen op laten of suggesties te doen om de stapsgewijze verduurzaming kracht bij te zetten. Zo werd drie jaar geleden, toen het Klimaatakkoord moest worden opgesteld, al driftig gepleit voor een minimale rendementseis voor gasgestookte installaties, zodat woningeigenaren bij ketelvervanging wel moesten verduurzamen. Het voorstel sneuvelde.
Lobby-mechanismen
Het is interessant om te volgen hoe die lobby werkt. En vooral ook wie er waar aansluit. De hybride fabrikanten bestaan voor het algemeen uit de klassieke ketelfabrikanten. Zij hebben dus weldegelijk baat bij het hybride spoor en de stapsgewijze verduurzaming. Vreemd genoeg zitten die fabrikanten om onduidelijke reden niet in de HR Hybride-lobby. De warmtepompfabrikanten in de Vereniging Warmtepompen houden zich relatief afzijdig in dit lobbygeweld. Dat kan komen door de invloed van de fanatieke deel van de all-electric-kerk, oftewel de #vangaslos-adepten die de hybride oplossing vooral als een lelijke bastaard zien die de door hen beoogde elektrische samenleving bedreigt. Kortom: never a dull moment, met opinies en rapporten die op de juiste momenten door de spindoktoren in de spotlights worden gezet.
Wanneer wordt alles concreet?
Komende maanden gaat de ‘hybride lobby’ samen met fabrikanten een actieplan voorbereiden. Hierin staat hoe volgens de markt de toegekende miljoenen voor de hybrides zouden moeten worden besteed. “Doel is om de businesscase van de hybride voor de komende jaren aantrekkelijk te maken voor woningeigenaren. Dán kunnen we schaal en draagvlak kweken”, zegt Terpstra. Fabrikanten gaven vorige week al een voorschot. De cv-ketel/warmtepomp-combinatie is met een terugverdientijd van minder dan 8 jaar gedoemd om te slagen, zeggen de producenten van de toestellen. Maar daarvoor is de komende 6 jaar wel meer steun nodig. Die opgehouden hand is vandaag gevuld. Nu rap formeren geblazen, en een magneet vormen voor de broodnodige vaklui.
Eddy,
Mooi tekst, maar iets kritischer mag wel.
Mis de waterstof lobby, het Electra net problematiek, de co certificering problematiek (te kort aan bedrijven).
Ik denk dat er nog steeds geen visie is en al helemaal geen landelijke aansturing.
Dat klopt, maar dat betekent dat het goed is dat de branche nu zelf Den Haag op zoekt om dingen voor elkaar te krijgen.
Het gaat Den Haag en Dhr. Terpstra in het geheel niet om het milieu. De lobby voor hybride heeft echter wel goed gewerkt.
Eerst moesten we allemaal van het gas af , echter er is niet genoeg elektrisch vermogen,dus dure investering in kabels.
Vervolgens komt gasbranche in beweging.
Wie gaat het onderhoud van het gas net betalen. Nam en Shell boos, ketel fabrikanten boos. Overheid ziet gasinkomst afnemen. Dus dan maar hybride
Bijna iedereen blij , behalve een enkele Groninger en milieu beweging, maar dat is bijzaak. Veel banen gered. Inkomsten op peil niets aan de hand. Het volk blij , krijgen een sigaar uit eigen doos. Slechte zaak dit
Mede door techniek Nederland