De trias energetica, die kennen we onderhand toch wel? Het tegendeel is waar. Te vaak denken we al in hightech duurzame installaties, voordat überhaupt naar de energievraag is gekeken. Laat staan dat deze bekend is. En wat niet bekend is, kun je niet beperken.
Vol goede moed stapte ik de auto in naar de workshop ‘Energie besparing in de bestaande bouw’. 
Na een korte introductie verscheen de onvermijdelijke trias energetica op het scherm; de evergreen van de bouwwereld die zich verduurzaamt. Ik moet vechten tegen de slaap, want wéér krijg ik de 3 pijlers van de Trias te horen.
Energie besparen
Negen van de tien van mijn gesprekken bij corporaties gaan over de energie besparings doelstellingen voor 2020. Namelijk dat alle corporatie woningen in 2020 gemiddeld een energielabel B moeten hebben, dit is tenminste een gemiddelde Energie-index van 1.25. Er moet nog bergen werk verzet worden om deze te behalen.
Klein budget
Ik merk dat er nog veel corporaties zijn die stoeien met deze doelstelling. Vaak blijkt het erg lastig om de woningen binnen het budget naar een energielabel B op te waarderen. In veel rapporten vliegen de pv-panelen en warmtepompen je om te oren. Op zich prima installatie technische oplossingen, maar als het budget ter sprake komt begint het grote beknibbelen. En de schil dan?
Compenseren
In de zoektocht naar de beste oplossing wordt er vaak hulp ingeschakeld van buitenaf. Maar ook met hulp lukt het vaak niet om een energielabel B te behalen zonder inzet van allerlei onderhoudsgevoelige installaties. De praktijk leert ons dat het met deze installaties onmogelijk is om het gebouw 25 jaar door te exploiteren. Toch pronken we graag met hightech, ‘een beetje isoleren’ en de rest compenseren met pv-panelen. Het lijkt een sexy maatregel, maar het is puur een ‘energie-index-stunter‘.
Logisch
Zou het niet veel logischer zijn om meer tijd en energie te steken in de isolatie en kierdichting van de woning? Zou het niet veel logischer zijn om energie besparende maatregelen te treffen in plaats van het tekort aan ‘punten’ te compenseren met PV? Wie stap 1 bij het in elkaar zetten van een IKEA-meubeltje vergeet, krijgt een kastje dat rap in elkaar dondert. Zou het niet veel logischer zijn om…….Juist! Stap 1 van de trias energetica toe te passen? Namelijk: “Beperk de energievraag.” Niemand schiet er wat mee op wanneer de duurzame verkregen energie via gaten en kieren het gebouw uit waait.
Een gemiddeld gezin gebruikt 3500kWh voor ‘gewoon electrisch verbruik’ en 1800m3 aan gas om te verwarmen. Daarin is technisch volledig te voorzien door 3500+3600(2×1800) met PV op te wekken en met een warmtepomp(COP4) van warmte te voorzien met een terugverdientijd duidelijk < 10 jaar. En dan ben je onafhankelijk van energieleveranciers. De beperking is wellicht de ruimte welke benodigd is voor de PV-panelen, deze mogen echter bij een woningbouw corporatie ook op andere daken v.d. corporatie liggen. Voor zo ver ik weet is dit bij lange na niet te behalen met isoleren voor hetzelfde budget. Resultaat Label A.
Hallo Henk, een combinatie van beide is natuurlijk het aller mooiste! Top geïsoleerd en zoveel als mogelijk gebruik van zelf opgewekte elektra icm een warmtepomp voor je verwarming en tapwater. (Let wel op de afgifte systemen).
Als je slim naar een woning en de mogelijkheden kijkt, is het met een relatief lage investering mogelijk om tot een A-label te komen. Goede isolatie (etc.) heeft ook geen onderhoud nodig, wat goed is voor het door exploiteren van je woning. Ook is dan meteen de basis goed voor het doorpakken in de toekomst (NoM/energieneutraal o.i.d.).
@Henk Schoneveld. Hoezo onafhankelijk van energieleveranciers? Met een dak vol PV ben je des te meer afhankelijk van energiebedrijven en de overheid. Begrijpt u niet dat zo’n woning in de winter het elektriciteitsnet en de centrales gigantisch belast. In de winter draait de door u bejubelde warmtepomp op KOLENSTROOM. De warmtepomp heeft in zijn totaliteit een hogere CO2-uitstoot dan de hr-ketel, zeker voor tapwater want een warmtepomp draait dan m et een lage COP. En een COP van 4 is goed haalbaar op de testbank, maar niet in de praktijk. Als het toestel een tijdje draait komt er hoger retourwater uit de vloerverwarming en stijgt de aanvoertemperatuur. Weg COP. Weg rendement. Dat wordt nog meer in de hand gewerkt door het aan/uit-principe van de warmtepomp. Hij moet gewoon zijn vermogen kwijt als er een warmtevraag is, en als hij meer dan 5 minuten draait kom er hoger retourwater uit het cv-net en weg COP. Dat weet u ook.
Volgens mij zijn er inmiddels warmtepompen genoeg die kunnen moduleren, dus beter rendement, zie recente webinar hierover
@ Martin. Als de basis bouwkundig maar in orde is, anders heb je er nog niks aan.