Nederland staat aan de vooravond van een nieuwe energietransitie. In het tv-programma Andere Tijden aandacht aan dé grote energietransitie uit de jaren 60 in een terugblik met ooggetuigen.
In de jaren zestig stapte Nederland in een aantal jaren over van verwarming via stadsgas en kolen naar verwarming op aardgas.
De uitzending van Andere Tijden is terug te kijken via NPO Start.
Ombouwsetjes en gasfornuizen
In relatief korte tijd werd Nederland voorzien van een aardgasinfrastructuur. Installateurs werden ingeschakeld om bestaande gastoestellen om te bouwen. De overheid zette een geraffineerde campagne op, waarbij bijvoorbeeld oude fornuizen moesten worden vervangen om het koken op aardgas mogelijk te maken. In de uitzending kijken ooggetuigen terug op deze operatie.
Nieuwe brandstof
De energietransitie uit de jaren zestig werd ingegeven door de vondst van aardgas bij Slochteren in 1959, op ruim 2,5 km diepte. De nieuwe energiedrager werd met groot gejuich ontvangen en verving in rap tempo kolen en stadsgas.
In tien jaar tijd beschikte driekwart van de Nederlandse huishoudens over aardgas. De in 1963 opgerichte Gasunie verzorgde de exploitatie. Aardgas werd ook de brandstof waarmee elektriciteitscentrales stroom gingen produceren.
Groei installatiebedrijven
In die periode werden op grote schaal installatiebedrijven opgericht. Ook gingen traditionele loodgieters zich meer richten op verwarmings- én kooktoestellen.
Alleen al de verkoop van gashaarden en gaskachels vertwintigvoudigde in vijf jaar tijd. Van een kleine 20.000 gastoestellen in 1960, naar 381.000 toestellen in 1965, zo blijkt uit onze vakbladarchieven. Ter illustratie: in 2017 werden 425.000 gasgestookte toestellen geïnstalleerd. Een groot aantal toestellen werd geïmporteerd, maar ook in Nederland ontstond een grote nieuwe industrie. In de jaren ’80 werd ons land toonaangevend in CV-keteltechniek, door de uitvinding van de HR-ketel.
Vakblad opgericht
Ook vakblad Installatie, de voorloper van Installatie en Sanitair, verscheen in die periode voor het eerst: in 1962 viel de eerste editie op de mat, met uiteraard veel aandacht voor deze energietransitie. De makers van het programma maakten gebruik van de archieven van het 57e jarige vakblad Installatie.
De nieuwe transitie
Zestig jaar na de eerste aardgasvondst is de euforie deels ten einde. De overheid wil de gasproductie in Noord-Nederland afbouwen, de regio kampt met aardbevingsproblemen door het winnen. Ook daalt de gemiddelde warmtevraag van woningen door betere isolatie. In de nieuwbouw is de gasloze woning inmiddels de nieuwe standaard. Ook in bestaande bouw is een trend naar minder of geen gebruik van aardgas. Zo schiet op dit moment de verkoop van elektrische warmtepompen omhoog en wordt geëxperimenteerd met biogas en waterstof om woningen te verwarmen.
Hieronder een Installatie.nl-vlog
Het installatiemuseum van voormalig installateur Jaap Schut in Naaldwijk.
De uitzending van Andere Tijden is woensdag 27 februari 2019 om 21.10 op NPO2. Nadien is Andere Tijden terug te kijken via NPO Start.
Hoe zagen vakblad-advertenties er in de jaren zestig uit?
Hieronder een selectie uit vakblad Installatie.
De allereerste Installatie uit 1962 
Installatie-advies in de jaren zestig 
#hetnieuwekoken Hoe ziet het gasblok eruit? 
Gasfornuizen verkoop nam een flinke vlucht. 
Klassieker: de Fasto-geiser. Gastoestellen ombouwen is een fluitje van een cent Vesugas via de Technische Unie. De miljoenste Fasto-geiser wordt gevierd. Gasfornuizen van Dordrecht met al-gas branders en kranen. Klassieke loodgieters gingen steeds meer kachels, ketels en witgoed verkopen. Adverteerder van nieuwe branders in Installatie.
Naar mijn mening moet de transitie van Aardgas naar Waterstofgas worden , eventueel in mengvorm .Dit kabinet en z,n instanties maken de afgelopen tijd zoveel dure blunders , dat Nederlanders die toch al steeds minder vertrouwen krijgen in de politiek in het algemeen alleen nog vrolijk gemaakt kunnen worden door de politiek doordat deze politiek gaat kiezen voor voordelige vormen van transitie dan de dure vormen isolatie, warmtepompen en zonnepanelen .Zorgenloze transitie wordt straks prioriteit nr 1 voor de politiek .Hoe red ik Nederland van de ondergang ? .Kiezen we voor voordelige transitie of duwen we gezinnen/bedrijven in de schulden. De realtiteit wordt ons steeds verkeerd voorgespiegeld door de Politiek met verkeerde berekeningen waarvoor wij Nederlanders continue en uiteindelijk de rekening krijgen gepresenteerd. Waardoor leven steeds meer overleven wordt in Nederland voor veel gezinnen .Het leven in Nederland wordt kostentechnisch te duur , zeker omdat er continue maar belastingen , belasting premie/heffingverhogingen bijkomen zonder goede uitleg b.v de enorme verhoging van energiebelasting , waardoor de werk/fysieke/mentale druk etc . voor het merendeel van de nog werkende Nederlanders te hoog wordt.
We Werken al aan de de eerste Waterstofwijk in hoogeveen vanuit het Hydrogreenn platform
Beste Willem Hazenberg ,
Jullie zijn al ver .Doe eens ongeveer een schatting .De meeste Nederlandse huizen met waterstofketels , welk tijdsbestek ??of praat ik nu voor mijn beurt? Alvast bedankt voor je reactie.