Nog zeker tien jaar zal de druk op het elektriciteitsnet van Alliander aanhouden. De netbeheerder investeert de komende jaren vele miljarden voor verzwaring van het net, maar in de tussentijd lopen de wachttijden voor nieuwe aansluitingen op, en worden regels voor afname en teruglevering van stroom strenger.
Dat blijkt uit de presentatie van de jaarcijfers van Alliander. De forse groei van het aantal warmtepompen, zonnepanelen, e-boilers, elektrificatie van bedrijfsprocessen en de installatie van oplaadpunten voor personenvervoer én elektrische vrachtwagens zette in 2023 door en zal ook de komende jaren verder stijgen. Een groot deel van de industrie moet daarnaast nog verduurzamen, de woningbouwambities zijn enorm en ook de verduurzaming van bestaande woningen gaat veel van het elektriciteitsnet vragen. Deze ontwikkelingen blijven nog vele jaren sneller gaan dan dat de netten kunnen worden uitgebreid.
Technici uit het buitenland
Het net staat daardoor onder grote druk en zit bijna overal vol. Alliander investeerde vorig jaar ruim 1,4 miljard euro in de verbouwing van de energienetten. Er zijn meer elektriciteitsstations en transformatorhuisjes opgeleverd en kabels de grond in gegaan. Maar het is nog lang niet genoeg om de elektrificatie van de energievoorziening het hoofd te bieden. Er moet nog veel meer koper de grond in, maar een tekort aan technisch personeel speelt de netbeheerder parten. Alliander wil dat het nieuwe kabinet gaat helpen met het regelen van technici uit het buitenland. Verder stuit Alliander ook op langlopende procedures en onvoldoende beschikbare ruimte in de openbare omgeving.
Ondernemers en consumenten blijven daarom de komende jaren de gevolgen van de volle netten ervaren, zegt Maarten Otto, CEO van Alliander: “Het elektriciteitsnet in Nederland zit bijna overal vol. De impact hiervan is groot. Bedrijven, scholen en nieuwbouwwoningen worden niet meer op het gewenste moment aangesloten. En consumenten moeten langer wachten op een aansluiting voor bijvoorbeeld een warmtepomp of laadpaal. Dit gaat ons aan het hart.”
Compacte aansluitmodule
Alliander bouwt de komende tien jaar 23.000 transformatorhuisjes, er gaat tienduizenden kilometer kabel de grond in en worden honderden elektriciteitsstations aangepast of nieuw gebouwd. “Tot 2050 gaat één op de drie straten open om het energienet van de toekomst te realiseren”, aldus Otto. “Waar we kunnen, verbeteren we onze aanpak om sneller te werken. Bijvoorbeeld door innovaties in te zetten zoals de compacte aansluitmodule.” Groengas en waterstof kunnen ook een belangrijke rol spelen in de energietransitie, maar het is aan de overheid om hier knopen over door te hakken.
Volgens de netbeheerder wordt het steeds normaler dat bedrijven en huishoudens op momenten dat het druk is op het elektriciteitsnet, minder stroom verbruiken of terugleveren. Afgelopen jaar werden al stappen gezet om dit voor bedrijven aantrekkelijk te maken met contracten waarbij tegen gunstigere tarieven, drukke momenten worden ontzien. Een volgende stap is om flexibel gebruik van het net ook voor consumenten financieel aantrekkelijk te maken, door warmtepompen, laadpalen, thuisbatterijen en zonnepanelen automatisch aan te passen aan de beschikbare capaciteit van het net.
Een uitgebreid artikel over netcongestie is te lezen in het nieuwe nummer van vakblad Installatie, dat deze week verschijnt.
