Gasadsorptie warmtepomp, turbineketel of dakcollector?

Een gasgestookte warmtepomp, een warmtepomp met lucht als koudemiddel, PVT-systemen en een warmtepomp met vacuümbuiscollector als bron zijn de finalisten van de Warmtewissel. Dit is een prijsvraag van acht Brabantse woningbouwverenigingen. Drie winnaars ontvangen 20.000 euro en proefprojecten.

Acht Brabantse corporaties (Alwel – Area – BrabantWonen – Casade – Stadlander – Tiwos – WonenBreburg – Zayaz) hebben de  ambitie om gezamenlijk hun woningvoorraad op termijn aardgasvrij en CO₂-neutraal te maken. De Warmtewissel is de uitdaging die ze neerlegden om met betere, innovatievere én praktisch toepasbare oplossingen voor individuele cv-(combi)ketels in hun huurderswoningen te komen. Deze vraag werd gesteund door 17 andere corporaties. Uit 48 inzendingen selecteerde de vakjury vijf finalisten.

Corporaties op zoek naar vervanger cv-ketel

Gasadsorptie warmtepomp

De gasadsorptiewarmtepomp van het Twentse bedrijf Cooll houdt het aardgas niet buiten de deur, maar belooft wel tientallen procent meer energie uit een kuub gas te halen. Cooll ontwikkelde een warmtepomptechnologie die nog niet in Nederland wordt toegepast, niet in de woningbouw en ook niet in de utiliteit. Het gaat om een warmtepomp op gas, die ammoniak als koudemiddel gebruikt. In de Warmtewissel werkt het bedrijf samen met Van Dorp Installaties en Orange Climate, producent van faseovergangsmaterialen, PCM-units. Hier een artikel op Installatie.nl over deze gasadsorptiewarmtepomp. “Een overgangsproduct”, volgens jurylid Paulus Jansen.

Lucht als koudemiddel

Een andere finalist is de Turbineketel van Tarnoc. Geen ketel maar een hoge temperatuur warmtepomp. Het bedrijf is een startup van studenten de TU Delft. Co-founder Vincent Wijdeveld wil nog niet te veel prijsgeven over de techniek in het toestel. Deze bevindt zich nog in een prototype-fase. “Het is een warmtepomp die lucht gebruikt als koudemiddel. We kunnen zonder buitendeel tot 80 ˚C water maken, met een geschatte COP van 2,5”. De warmtepomp kan volgens Wijdeveld tot 20 kW aan vermogen leveren, waardoor het zowel tapwater als verwarming voor bestaande woningen zou moeten kunnen verzorgen, met behoud van bestaand leiding- en afgiftesysteem. Tarnoc ziet de wedstrijd vooral als een springplank naar proefopstellingen voor de techniek. “We zijn nog volop in ontwikkeling.”

PVT-techniek

HR Solar dingt mee met HR Solar Spring, wat staat voor Silent Power Rooftop Into New Generation. Een grondgebonden woning kan van het aardgas af door het dak als warmtepompbron te gebruiken. Het PVT energiedak, waar tevens zonnestroom gewonnen wordt, slaat haar energie op in een buffervat om voor verwarming en tapwater aangewend te worden. Het systeem heeft ook een collectieve variant voor appartementgebouwen. Soortgelijke techniek bij een consortium van Volthera, Alius Energy, Vaillant, installateur Vissers uit Waalwijk, ontwikkelaar/bouwer Hendriks Coppelmans, Skippon en radiatorventilatorfabrikant Climatebooster. Ook hier is het dak de bron voor de warmtepompinstallatie, maar kan de cv-ketel in een hybride opstelling nog bijspringen voor het piekvermogen. Ook hoeft er dan niet te veel aan de schil te gebeuren.

Vacuümbuiscollector

Vijfde finalist is een systeem dat gebaseerd is op vacuümbuiscollectoren in combinatie met warmtepomptechniek. Fectum, het bedrijf achter de collector Heatbro, haalt ook energie van het dak en stopt dit een buffervat van Solesta. Dat kan in samenwerking met de hr-ketel. De warmtepomp van Nathan, ook in het consortium, zorgt ervoor dat de gasaansluiting helemaal achterwege kan blijven. Ook De Twee Snoeken, Woonconnect en Kwartiermakers in de Bouw zitten in het consortium van deze finalist.

Winnaars krijgen proefproject

Op 5 maart worden de winnaar bekend gemaakt. De vakjury bestaat uit Diederik Samsom (voorzitter; onderhandelaar voor het landelijk klimaat-akkoord en kabinetschef van EuroCommissaris Frans Timmermans, die belast is met de uitvoering van het EU-klimaatbeleid), Sabine Jansen (universitair docent TU Delft – Architectural Engineering & Technology), Paulus Jansen (algemeen directeur Woonbond), Elphi Nelissen (professor Building Sustainability TU Eindhoven) en Harrie Windmüller (bestuurder BrabantWonen, namens het Lente-bestuur). De drie winnaars worden beloond met een geldprijs van 20.000 euro, terwijl de overige twee finalisten elk 5.000 euro ontvangen. De organiserende corporaties van De WarmteWissel gaan de winnende oplossingen in de praktijk testen, door samen met de winnaars proefopstellingen in woningen te realiseren. Doel is uiteindelijk te komen tot energiebesparende, CO₂-reducerende en comfortabele alternatieven voor de traditionele cv- en warmwaterketels in de huurderswoningen.