Ga naar hoofdinhoud

Klimaatakkoord: bedachtzaam, niet radicaal

Er komt voorlopig geen hogere rendementseis voor cv-ketels. Aardgas wordt duurder en elektriciteit goedkoper en er wordt flink geïnvesteerd in warmtenetten in de gebouwde omgeving.

Dat zijn enkele van de afspraken die gemaakt zijn door de onderhandelaars aan het Klimaatakkoord, dat voorzitter Ed Nijpels vandaag in Den Haag presenteerde. “Langetermijndoelen en kosteneffectiviteit zijn leidende principes”, zei Nijpels bij de presentatie.

De afgelopen maanden hebben tientallen partijen uit het bedrijfsleven, de milieubeweging en het maatschappelijk middenveld met elkaar onderhandeld over de manier waarop Nederland de energietransitie aan moet pakken.

Vandaag werd het akkoord op hoofdlijnen gepresenteerd. Dat akkoord moet nog langs de politiek en het Planbureau voor de Leefomgeving en het Centraal Planbureau, voor het eind dit jaar tot een definitief akkoord kan komen. “De richting en koers van het Klimaatakkoord zijn positief”, vindt Claudia Reiner, onderhandelaar namens Uneto-VNI voor de gebouwde omgeving.

In meest algemene zin valt op dat de omschakeling naar een duurzame samenleving op een bedachtzame en geleidelijke manier plaats zal vinden.

Aardgas zal bijvoorbeeld wel uit de wijken verdwijnen, maar niet meteen overal, en alleen op de plekken waar alternatieven, zoals een warmtenet, voorhanden zijn. De regie hiervoor komt bij de gemeenten te liggen, via een wijkgerichte aanpak.

Geen rendementseis

Ook komt er voorlopig geen rendementseis voor CV-ketels, één van de punten die door Uneto-VNI aan de onderhandelingstafel werden ingebracht. Die rendementseis zou effectief betekenen dat een CV-ketel alleen nog in combinatie met een duurzame opwekker zoals een warmtepomp zou kunnen worden geïnstalleerd. Zogeheten ‘mono-CV-ketels’ zullen dan op termijn verdwijnen.

“Heel erg jammer”, vindt Reiner deze uitkomst. “Het voorstel was een brug te ver voor partijen als Vereniging Eigen Huis. Maar ik begrijp het ook wel. Er is nu nog wat vrees voor tegenvallende rendementen en geluidsoverlast.”

“In 2021 is er een evaluatiemoment gepland. De komende jaren gaan we technieken optimaliseren, zodat de burger gewend raakt aan deze technieken en dat deze vrees weggehaald kan worden en dat we hen kunnen verleiden mee te gaan. En dan is er wellicht ook ruimte voor een norm voor de rendementseisen van cv-ketels.”

Mono-CV-ketel zal minder snel verdwijnen

Woningnorm

Er komt vanaf 2021 wel een norm voor bestaande woningen in de koop- en huursector, waarin de maximale warmtevraag in kWh/m2 beschreven is. Omdat die norm uitgaat van beperking van de warmtevraag, zal deze maatregel in eerste instantie vooral gericht zijn op het isoleren van woningen. Deze norm is niet verplicht, mogelijk dat de maatregel vanaf 2030 een meer verplichtend karakter krijgt.

Warmtenetten zullen een belangrijke rol gaan spelen: van grootschalige stadsnetten tot warmte-koude-opslag op buurtniveau. “Mede door de groei en inzet van duurzame bronnen zullen de temperatuurniveaus van warmtenetten geleidelijk zo veel mogelijk van hoog temperatuur naar lagere temperatuur niveaus moeten ontwikkelen”, zo staat in het Klimaatakkoord.

Energiebelasting

De afgelopen weken werd al duidelijk dat Diederik Samsom, voorzitter van de klimaattafel Gebouwde Omgeving, elektrische warmtetechnieken wil bevoordelen ten opzichte van gasgestookte technieken door gas duurder te maken en elektriciteit goedkoper.

In het regeerakkoord is al afgesproken dat de energiebelasting op elektriciteit in 2019 met 0,7 ct/kWh daalt en gas met 3 ct/m3 stijgt. In het Klimaatakkoord wordt nu voorgesteld om deze verschuiving in 2020 nog wat aan te zetten door de energiebelasting op elektriciteit met 2,7 ct/kWh te verlagen en die op gas met 5,5 ct/m3 te verhogen.

Hierin staat ook dat de eindgebruiker deze fiscale maatregel gemiddeld genomen niet in de portemonnee gaat voelen. De komende tijd wordt dit voorstel verder uitgewerkt op basis van gedetailleerde berekeningen.

‘De ISDE-subsidie wordt ook na 2021 wordt voortgezet’

Toch is Henk Sijbring, voorzitter van ketelbranchevereniging VFK, niet erg te spreken over hoe aardgas behandeld wordt in het Klimaatakkoord. Gas zit in het verdomhoekje, vindt hij en dat is onterecht. “Ik zie dit akkoord toch als een poging zo snel mogelijk van het aardgas af te komen. Dat terwijl de CO2-uitstoot van een all electric woning nu hoger is dan van een woning die op gas gestookt wordt.” Veel meer zou ingezet moeten worden op vergroening van het aardgas, zegt hij. VFK zat, net als FME, ondanks pogingen daartoe, niet aan de onderhandelingstafel voor de Gebouwde Omgeving.

Op aandringen van Uneto-VNI komen er wel demonstratieprojecten voor duurzaam gas en waterstof in de bestaande gasinfrastructuur, maar volgens Sijbring ademt het gehele document toch vooral een aardgasloze ambitie. “Kijk alleen al naar die proeftuinen met aardgasloze wijken.”

Warmtepomp en zonnecollector

De warmtepompbranche zal verder verheugd zijn dat de ISDE-aankoopsubsidie ook na 2021 wordt voortgezet. Voor de opwekking van warmte wordt verder veel verwacht van zonnecollectoren, eventueel in combinatie met seizoensopslag.

Marcel Cloosterman, bestuurslid Zonnewarmte van zonnebranchevereniging Holland Solar is tevreden met het akkoord: “We zien een grote rol weggelegd voor zonnewarmte, samen met de warmtebatterij, zon-pv en energiemanagement achter en voor de meter. Zon-pv en zonnewarmte zijn bij uitstek goed te combineren in samenhang met zowel fossiele als andere duurzame technieken.”

De kennis over duurzame warmte zal beheerd worden door een Expertisecentrum Warmte om burgers en gemeenten te ondersteunen bij het besluiten over lokale oplossingen.

Gebouwgebonden financiering

Een flinke stimulans moet ook uitgaan van het mogelijk maken van een gebouwgebonden financiering van een duurzame renovatie van het huis. Dat houdt in dat een lening die aangegaan wordt voor verduurzaming niet aan een persoon, maar aan het huis vastzit. Wie wil verhuizen zit nu nog vaak opgescheept met een niet-afbetaalde lening.

Straks kunnen de lasten van die lening worden overgedragen op de volgende bewoner. Hiervoor wil Samsom een nieuwe bepaling in het burgerlijk wetboek laten opnemen. In zijn presentatie noemde Ed Nijpels gebouwgebonden financiering een “hoeksteen voor de verduurzaming van de gebouwde omgeving”.

Startmotor

De eerstkomende jaren is er een cruciale rol weggelegd voor woningcorporaties. Zij zullen als ‘startmotor’ fungeren door per jaar 50.000 woningen te verduurzamen. In 2030 moet dit tempo zijn opgeschroefd naar 200.000 woningen. Deze startmotoren moeten worden verbonden met de ‘proeftuinen aardgasvrije wijken’, waarvoor de overheid dit jaar al 90 miljoen euro beschikbaar heeft gesteld. De corporaties willen deze rol op zich nemen op voorwaarde van een flinke financiële tegemoetkoming.

Deze initiatieven moeten ertoe leiden, zegt Claudia Reiner, dat de markt gaat innoveren en de ‘systeemkosten’ van de energietransitie in de gebouwde omgeving (de totale energielasten van duurzame warmte inclusief initiële investeringskosten, rente, onderhoud en energiekosten) in 2030 met 30 tot 50 procent zijn gedaald. “Dit kan onder meer door digitalisering, standaardisering van de uitvraag door te werken met grote tenders en ketensamenwerking.”

Personeel

Een bottleneck bij de energietransitie is het vinden van geschikt personeel. Reiner: “Alle ketenpartners vissen in dezelfde vijver. Het is daarom heel belangrijk in te zetten op ‘leven lang leren’, leerlingen vaker in de praktijk laten meedraaien en minder vaak in de schoolbanken te zetten. En verder is om de vraag goed te spreiden: zodat opdrachtgevers niet allemaal op hetzelfde moment aan de beschikbare mensen trekken. Gelukkig zijn onze wensen voor een gefaseerde transitie gehonoreerd. Met dit tempo verwacht ik dat we voldoende capaciteit kunnen organiseren om de klus te klaren.”

Lees hier het volledige document:
Voorstel voor hoofdlijnen van het Klimaatakkoord – sector Gebouwde omgeving

 

Wat vindt u van dit nieuws?

Het Klimaatakkoord is…

Bekijk resultaat

Laden ... Laden ...

Hier een weblog: Zeven geboden voor de transitietijger

8 reacties op “Klimaatakkoord: bedachtzaam, niet radicaal

  • andre

    https://www.nu.nl/politiek/5357246/bouw-van-windmolens-land-loopt-vertraging.html

    Ik kan het niet meer rijmen. Op 24 pagina’s in een PDF ziet het klimaatakkoord er prachtig uit. Maar nu de handjes nog die het moeten gaan uitvoeren in een sector met een giga vergrijzing.

  • Peter

    Dan toch wel weer jammer dat ze geen oplossing hebben voor de “Dunkelflaute” (periode dat de zon weinig schijnt en het met hoge luchtdruk weinig waait).
    Volgens het rapport is er eens in de 2 jaar een Dunkelflaute die langer duurt als 2 weken.
    Kortom ze hebben geen oplossing voor de wintermaanden zonnepanelen leveren in de maanden nov/dec/jan/feb rond de 15 % op dat zijn juist de maanden waarin het electra verbruik het hoogste is.
    Wat dan, gaan we stroom importeren uit de ruim 40 kerncentrales uit Frankrijk.
    Nu er een papieren akkoord is wat verder nog uitgewerkt moet worden in de loop van dit jaar ga ik mij voorlopig niet druk maken.

  • R.H. Henstra

    “Het maatschappelijk middenveld” , wat moet ik daar onder verstaan? Vooralsnog klinkt het als: “Bij u, over u, zonder u”.

  • Sjaak

    inderdaad weinig concreet en vol halve waarheden, hoe ga je een gasgestookte cv- installatie van 500kW over zetten naar elektriciteit? met PV en WP en accu’s ? als je dak 50 m2 is? en de zon alleen overdag schijnt en de warmte nachts nodig hebt?
    wat voor aansluiting krijg je dan van de netbeheerder juist een die meer dan € 50.000 gaat kosten

    leuk dat ze de REB verlagen voor elektriciteit maar dat is ee druppel op de bekende gloeiende plaat want de energie centrales krijgen een hogere vraag en die zijn in particuliere handen en in de wereld van vrijheid van handelen weet ieder wat dat betekend
    installaties en installatie kwaliteit verbeteren levert veel eenvoudiger meer geld op

  • Bert

    Het is inderdaad allemaal heel erg bedachtzaam, en het plaatje van de meest bedachtzame persoon zelf met de hoofdrol in dit toneelstuk staat bovenaan het artikel.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Zorg dat je geen belangrijke vakinformatie mist!

Til je vakmanschap naar een hoger niveau met vakblad Installatie. Van de laatste technische ontwikkelingen, mooie projecten en interviews tot praktische tips voor ondernemen.
Download nu gratis een digitaal inkijkexemplaar.

Laatste nieuws

Webinar: nieuwe warmtepomp-smaken

Zonnestroomboilers: aanbod groeit

ISH belooft installatieprimeurs in spannend ‘umfeld’

Zonnepanelen kabel via condensafvoer ketel

Markt zonnepanelen gehalveerd; herstel in zicht

Beugelen rookgas: aanvullende eisen onderconstructie