Nederlandse netbeheerders hebben in 2022 een historische groei van zonnepanelen op woningdaken genoteerd. In de verschillende provincies groeide afgelopen jaar het vermogen van de zonnepanelen op woningdaken tussen de 25 en 40 procent ten opzichte van 2021.
De ontwikkelingen per regionale netbeheerders verschillen nogal, maar landelijk bekeken was 2022 een recordjaar. We pakken er een paar netbeheerders uit: In 2022 lieten 107.264 consumenten voor een vermogen van 484 megawattpiek nieuwe zonnepanelen installeren op het elektriciteitsnet van netbeheerder Stedin (Utrecht, Zeeland en Zuid-Holland). Liander (Noord-Holland, Friesland, Flevoland, Gelderland en een deel van Zuid-Holland) registreerde in 2022 153.422 nieuwe woningen en kleine bedrijven met zonnepanelen (+25% t.o.v. 2021). Daarmee komt het aantal woningen en kleine bedrijven met zonnepanelen in het verzorgingsgebied van Liander op 761.996. Het vermogen van de zonnepanelen op woningen groeide met 699 megawattpiek (28%), een record. Zelfde cijfers bij Enexis. Het totale aantal kleine installaties steeg van ruim 670 duizend naar ruim 860 duizend (+29%), het aantal grote zonneprojecten nam toe van bijna 24 duizend, tot ruim 31 duizend (+31%).
De salderingsregeling staat op de helling. Hoe zit dat nu precies? Hier een lang achtergrondartikel hierover
Netwerk piept en kraakt
De groei legt nog meer druk op een belangrijk vraagstuk: de capaciteit. Het Nederlandse elektriciteitsnet is een van de betrouwbaarste van de wereld, maar niet ontworpen voor de grote hoeveelheid zonnestroom die inmiddels wordt opgewekt en waarbij het net als een grote gratis batterij wordt ingezet. Beter is het wanneer de opgewekte energie direct zelf gebruikt wordt, bijvoorbeeld door op zonnige momenten de wasmachine aan te zetten of de auto op te laden. Ondertussen werken de netbeheerders hard aan de verzwaring van het honderdduizenden kilometer lange elektriciteitsnet.
Bij de aanleg van zonnestroom installaties gebeuren veel ongelukken. Hoe zit dat?
Megaverzwaring van het elektriciteitsnet
Niet alleen zonnepanelen zijn mateloos populair onder consumenten, ook laadpalen voor elektrische auto’s en warmtepompen zijn zeer gewild. Deze ontwikkelingen vragen om kabels waar veel meer stroom doorheen kan dan door het gros van de huidige kabels waar woningen op zijn aangesloten. Om aan al deze wensen tegemoet te komen werken de netbeheerders overal aan de verzwaring en uitbreiding van dat net. Zo legden zij in 2022 duizenden kilometer nieuwe kabels in straten en plaatsen ze honderden nieuwe transformatorhuisjes in de wijken. Ook de komende jaren blijven zij hiermee doorgaan.
Deel zonnestroom direct gebruikt
Zonnepanelen leveren de meeste stroom als de zon rond het middaguur hoog aan de hemel staat. Een beperkt deel van die stroom wordt direct in de woning verbruikt, het overschot wordt aan het elektriciteitsnet geleverd. De netbeheerders doen daarom een beroep op consumenten om te helpen de piek aan zonnestroom in het net op te vangen. Dat kan eenvoudig door op zonnige dagen juist overdag elektrische apparaten, zoals de wasmachine, droger of vaatwasser aan te zetten en de elektrische auto op te laden. Dat beperkt de piek en de huishoudelijk apparaten draaien ook nog eens op 100% lokale, groene stroom.
Salderingsregeling
Belangrijke aanjager van de populariteit van zonnepanelen onder woningbezitters is de salderingsregeling. Deze regeling heeft vanaf 2004 gezorgd voor een ongekend snelle groei van het aantal zonnepanelen op de daken van woningen, zowel koop als huur. De prijs van de panelen is inmiddels enorm gedaald waardoor de terugverdientijd sterk is teruggelopen. Daarom steunen de netbeheerders samen met andere brancheorganisaties het voorstel voor een geleidelijke afbouw van de regeling en vragen de politiek om hier de eerste stap in te zetten. Daarnaast pleiten netbeheerders ervoor om het gebruik van zelf opgewekte stroom te stimuleren, zodat deze in de avond door de consument zelf gebruikt kan worden. De netbeheerders maken zich er hard voor dat iedereen mee kan in de overgang naar een duurzaam energiesysteem
Lees hier een groot achtergrondartikel over die afbouw van de salderingsregeling.
